چرخاندن، آن هم نه در شرایطی که همیشه همه چیز بر وفق مراد باشد. این
پیروزی است، مباهات است. جشن گرفتن هم دارد؛ به کوری هر چشمی که نتوانست
ببیند، آیین چهلمین سالگرد تاسیس شرکت ملی صنایع مس ایران برگزار شد، یعنی
مس چهل ساله شد. به بلوغ رسید. آینده درخشانی که وعده داده شده بود، امروز
اولین روزش را پشت سر گذاشت.
بازنشستگان مس آمده بودند و خانواده‌های آنها. مدیران پیشین مس هم کنار دست پوستین‌دوز نشسته بودند.
ناصر شهبازی، مدیر عامل باشگاه فرهنگی ورزشی مس نخستین نفری
بود که خوشامدگویی کرد ، وی گفت : افتخار داریم در آخرین روزهای سال تولید
ملی ، حمایت از کار و سرمایه ایرانی ، نخستین آیین تجلیل از فرهیختگان
صنعت مس و چهره های ماندگار استان کرمان را برگزار نماییم .
این همایش به پیشنهاد مهندس پوستین دوز، مدیرعامل محترم شرکت
ملی صنایع مس ایران به پاس ارج نهادن به چهار دهه فعالیت زحمات سربازان
سنگر تولید و تلاش‌های شبانه روزی جهادگران اقتصاد مقاومتی که در صنعت مس
موی سفید کرده‌اند، برگزار شد و بر این اساس شورای عالی سیاست‌گذاری
فرهنگی باشگاه صنعت مس از چند ماه گذشته با برگزاری نشستهای متعددی برای هر
چه باشکوه برگزار کردن این همایش برنامه ریزی نمود چرا که اعتقاد باشگاه
فرهنگی – ورزشی صنعت مس بر این اصل استوار است که باید در کنار تیمداری،
پیوندی عمیق بین ورزش و فرهنگ ایجاد کند، اندیشه ها را به جامعه معرفی
نموده و توانمندی فرهنگی استان را شناسایی و معرفی کند تا بدانجا که
باشگاه مس را با نام فرهنگی آن بشناسند و همانگونه که صنعت مس از نظر
اقتصادی حرف نخست را می زند، باشگاه مس نیز باید در حوزه فرهنگ سرآمد همه
باشگاهها باشد .
ناصر شهبازی گفت : در چهلمین سالگرد تاسیس شرکت ملی صنایع مس
ایران و به پاسداشت چهل سال کوشش و همت جانانه مردان و زنان تاریخ ساز
صنعت پر افتخار مس خوشحالیم میزبان شما عزیزان در آیین یادآوری این حماسه
بزرگ مس و تقدیر از چهره های ماندگار این صنعت به عنوان نماد فخر مس
باشیم .
پس از مدیر عامل باشگاه صنعت مس ، مهدی محبی‌کرمانی پشت تریبون رفت.
سعادت دیدار چله کمال مس
محبی‌کرمانی اول از همه از عدد چهل گفت؛ در همه فرهنگ‌ها بعضی
ازاعداد وزنی بیش از وزن عددی خوددارند؛ هفت، چهل، هزار و … و چهل عدد
میان‌دارفرهنگ ماست. عددی که نماد کثرت است و بیش از آن نشانه‌ای از قداستی
در کمال است. عین کمال انسانی، عین کمال زهد و عبودیت در چله‌نشینی‌های
زاهدانه مردان خدا.
وی سپس گفت که اینکه انسان فرصتی داشته باشد که چله کمال مس
را ببیند، البته سعادتی است وخداوند را شاکریم که ما را از این سعادت محروم
نکرد.
وی ادامه داد که دست همه آنهایی که این صنعت را به
پاداشته‌اند، راه‌اندازی کرده‌اند، به تولید رسانده‌اند و روزبه روز به
رکوردهای تازه‌ای دست یافتند و به خصوص همه آنها که امروز میراث نسل ما را
به عزت و عظمت پاسداری می‌کنند را می‌بوسم.
حرمت‌داری در مس
محبی‌کرمانی سپس به حرمت‌داری در مس اشاره و اظهار کرد که
تقدیر از پیشکسوتان مس، بی‌مناسبت و حتی به مناسبت بسیار شده است.
حرمت‌داری در مس، بخشی از فرهنگ و سرمایه عظیم اجتماعی مس بوده است.
این محقق و پژوهشگر تاریخ معدن کاری و به ویژه مس در این‌باره
هم سخن گفت؛ مهندسان می‌گویند که مس ایران از لحاظ جغرافیایی روی کمربند
جهانی مس قرار گرفته است. اما من می‌گویم که مس ایران روی کمربند تاریخی مس
جهان هم هست؛ اصلا سگک این کمربند است.
وی که استاد باستانی‌پاریزی به او لقب مس‌کار طلاکردار را
داده است، همچنین گفت که مس در تمام طول تاریخ هفت هزار ساله خود یک فلز
آیینی بوده است. آنقدر که حتی طلا و نقره هم به اعتبار آیینی آن
نرسیده‌اند.
محبی‌کرمانی ادامه داد که مس نه فقط در صنعت بلکه در حوزه
تاریخ و فلسفه و عرفان هم همان درخشش سرخ‌فام رویایی خود را دارد؛ و همین
است که به مس یک تقدس آیینی می‌دهد و این تقدس از بسیاری از سال‌ها تا به
امروز بوده است. تا به روز خرداد ۶۱، روز فتح خرمشهر؛ آنها که در آن روز در
کارخانجات ذوب مس سرچشمه شاهد خروج اولین پاتیل مذاب مس از ریورب و
فروریختن آن به کنورتور بودند، این تقدس و این معنا را به خوبی درک
می‌کنند.
مس ملی هست اما بین‌نسلی نه!
این محقق کرمانی در ادامه به روزگاری از مس اشاره کرد که
آمریکایی‌ها روی دیوارهای سرچشمه نوشته بودند ما برمی‌گردیم، چون شما
نمی‌توانید اما ما توانستیم و آنها هم در آرزوی خام برگشت خود ماندند
همچنان تا به امروز و تا به فردا.
عضو شورای فرهنگی باشگاه مس سپس خطاب به مهندس پوستین‌دوز،
مدیر عامل مس، گفت که شما هفته گذشته در کرمان گفتید که مس یک ثروت ملی بین
نسلی است؛ این گفته شما قبول اما من امروز از مسی صحبت می‌کنم که ملی هست
اما چندان هم بین‌نسلی نیست. شاید فقط بین دو نسل باشد یا حداکثر سه نسل!
وی ادامه داد که ثروت واقعی ما در مس در سرچشمه نیست، اگرچه
سرچشمه بزرگترین معدن ما است، در سونگون نیست، در میدوک نیست، در چهل‌کوه
نیست و در هیچ‌یک از ۶۲۰ اندیس شناخته شده مس ایران هم نیست؛ ثروت واقعی مس
ما، امروز اینجا و در همین جمع است.
محبی کرمانی به تجربیات مسی‌ها اشاره کرد و گفت که تجربه این
افراد بی هرگونه مبالغه‌ای می‌تواند هر معدن مسی را از صفر تا صد اکتشافات
و امکان‌سنجی تا کاتد ۹۹.۹۹۹ را کشف، استخراج، استحصال و فرآوری کند،
طراحی کند، بسازد و بهره‌برداری کند.
ثروت ما معادن نیست؛ نیروی انسانی مس است
وی تاکید کرد که آقای مهندس پوستین‌دوز این ثروت را دریابید. این ذخیره عظیم را دریابید قبل از آنکه دیگر نباشند.
این بازنشسته مس از درگذشتگان این صنعت هم یاد کرد؛ مهندس
رسا، حسن‌پور، باغخانی، سلطانی، جعفری، حیدریان، خدابخشی و … و این را
گفت که مبادا روزی برسد که این عزیزان هم نباشند و یا آنکه آلزایمر گرفته
باشند و حسرت بخوریم که چرا این ذخیره عظیم تجربه، ایثار و غیرت مسی را
ندیدیم.
محبی‌کرمانی همچنین از مهندس پوستین‌دوز خواست که باشگاه
اندیشمندان مس و اتاق فکرمس را راه بیندازد و تقاضا داریم این آرزوی چهل
ساله را عملیاتی کنید.
بازارچه صنایع دستی مس درکرمان راه‌اندازی شود
وی همچنین از مدیر عامل مس خواست تا از نتایج صورتجلسه‌ای که بهمن‌ماه امسال با میراث فرهنگی برگزار شده، بگوید.
این داستان‌نویس کرمانی ادامه داد که از برنامه تاسیس موزه مس
در کرمان، از سایت معدن‌کاری باستانی، از طرح پیشنهادی در تاسیس شهرک
صنعتی صنایع دستی و از بازارچه صنایع دستی مس بگویید.
محبی‌کرمانی با بیان اینکه فرزندان بسیاری از ما بیکارند گفت که اجرای این‌چنین طرح هایی در افزایش ظرفیت اشتغال کمک می‌کند.
وی سپس از روند برگزاری این آیین گفت و از همه آنها که در این زمینه تلاش وهمکاری کرده بودند، قدردانی کرد.
تاریخچه مس را بخوانید
بعد از محبی‌کرمانی، کریم مهرشاد، معاون استاندار کرمان به
ایراد سخنرانی پرداخت و تجلیل از گذشتگان را مایه امید و دلگرمی برای نسل
کنونی و بعدی دانست.
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار کرمان گفت: صنعت
مس ایران در اوایل پیروزی انقلاب هنگامی که آمریکایی ها همه تکنولوژی مربوط
به مس را از کشور ما بردند اما دانشمندان ما با همت و غیرت خود به تمام
علوم مربوط به این صنعت دست یافتند و به بلوغ رسیدند.
کریم مهرشاد به همه دست اندرکاران این صنعت توصیه کرد: برای
گذر از این شرایط سخت نیاز به همبستگی و اتحاد لازم در همه زمینه ها داریم و
از همه دانش و اندوخته های خود برای بزرگ کردن نام ایران اسلامی بهره
ببریم.
وی از اقدام بسیار خوب و شایسته مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس
ایران و مدیرعامل باشگاه فرهنگی و ورزشی مس کرمان در برگزاری این آیین
قدردانی و اظهار کرد: اگر عادت یاد کردن به نیکی و تقدیر از گذشتگان
نهادینه شود، آیندگان با همت و انگیزه بیشتری در همه بخش ها تلاش می کنند.
مهرشاد، در ادامه یاد و خاطره شهدای صنعت مس و سایر شهدا را
گرامیداشت و بیان کرد: ما می توانیم همدلی و همبستگی خود را در طول تاریخ
حفظ و از تجربه گذشتگان خود به نحو مطلوب استفاده کنیم.
معاون توسعه مدیریت و منایع انسانی استاندار کرمان، گفت: اگر
امکان جمع آوری این تجربه های گذشتگان را بیش از پیش فراهم کنیم راه و مسیر
مورد نظر را بسیار بهتر و زودتر خواهیم پیمود.
وی افزود: غرور ملی و هویت ملی ما در چنین جلساتی افزایش می یابد .
سپس مهندس شیری، مدیر عامل اسبق شرکت مس پشت تریبون رفت او این آیین را، فرصتی برای تازه شدن دیدارها دانست.
وی گفت: از همه کسانی که در این چهل سال به صنعت مس خدمت کرده‌اند باید به نیکی یاد شود.
وی با بیان اینکه باید تاریخچه مس را بخوانیم و ببینیم چه
بوده‌ا‌یم و اکنون چه شده‌ایم این سوال را مطرح کرد که دهه ۶۰ را به خاطر
دارید؟ آن زمان‌ها سال‌های راحتی نبود و من از همه کسانی که آن زمان با این
مشکلات و سختی ها مرا که مسئولیتی داشتم یاری رساندند، قدردانی می‌کنم.
نفاق را کنار بگذاریم
شیری بعد از ذکر خاطره‌ای به نسل جدید و نسل‌های بعدی مس
توصیه کرد؛ او گفت که میراثی که به دست من و شما داده شده، میراث گران‌قدری
است. باید در حفظ آن تلاش کنیم و تلاش این نیست که تفرقه و نفاق‌انگیزی
باشد بلکه وحدت و همدلی نیاز است.
وی همچنین پیشنهاد داد که به یاد همه کسانی که در این برنامه
به عنوان برگزیدگان معرفی می‌شوند و همین‌طور درگذشتگان این مجموعه، درختی
کاشته شود.
شیری از حادثه سیل سرچشمه در آذر ۶۵ و وضعیت بحرانی آن زمان و
همت مسی‌ها برای گذر از آن شرایط که گفت، مهندس احمد صفرعلیزاده، مدیرعامل
سابق شرکت مس پشت تریبون رفت.
توسعه؛ اثرانگشت تک‌تک مدیران
وی در ابتدا گفت که دست همه شما را می‌بوسم که در دوره‌ای که من مدیر بودم مرا یاری رساندید.
مرادعلیزاده سپس از کسب تجربه خود از مدیران پیشین مس سخن به
میان آورد و اظهار کرد که تجربیاتی که اندوختم حاصل گوش دادن به زبان همه
مدیرانی بود که در چهل سال صنعت مس تلاش کرده‌اند.
وی همچنین گفت که فرقی نمی‌کند مدیرعامل مس کرمانی باشد یا غیر کرمانی؛ مهم این است که پتانسیل‌ها را چگونه به کار گیرد.
وی تصریح کرد که مهمترین اصلی را که هر مدیر و به طور مشخص
مدیرعامل در همه صنایع می‌تواند ایفا کند، توسعه است؛ تولید را همه انجام
می‌دهند اما این توسعه است که اثرانگشت تک‌تک مدیران می‌تواند باشد.
روراست باشیم؛ در حرف و عمل
مرادعلیزاده هر یک از مدیران مس را نماد کار و فعالیتی خواند و
افزود: وقتی درباره توسعه حرف می‌زنیم باید حرف و عمل ما یکی باشد. باید
روراست باشیم. امروز همه مدیران صنایع مس و همه صنایع دیگر باید دوگانگی و
ناروراستی را کنار بگذارند.
مدیر عامل سابق شرکت ملی صنایع مس ایران از مدیرعامل فعلی
خواست که الان که صنعت مس در دستش است مهمترین اثرانگشت خود را در این
بداند که صنعت را به جایی برساند که می‌خواهد آن هم با اولویت‌بندی به
تک‌تک پروژه‌ها.
وی با بیان اینکه قصدم توهین و یا ایراد گرفتن به گذشتگان
نیست، اظهار کرد: بحث اصلی من طراحی توسعه هوشمند و اولویت‌بندی پروژه‌ها
است.
به پوستین‌دوز و تیم مدیریتی‌اش کمک کنید
مرادعلیزاده تاکید کرد که مدیران میانی به کمک مدیرعامل بیایند.
او با بیان اینکه در این مراسم برای اولین بار پوستین‌دوز را
دیده است، گفت که وی روحیه‌ای باز و گوشی شنوا دارد؛ به او و تیم مدیریتی
او کمک کنید.
مدیر عامل سابق شرکت ملی صنایع مس ایران تصریح کرد: تولید را همه می‌توانند انجام دهند، بروید دنبال توسعه.
امنیت شغلی کارکنان را در اولویت قرار دادیم
بعد از مرادعلیزاده، نوبت به مهندس اصلانی رسید. او ابتدا از ورودش به مس گفت و اینکه ۷۱۶ روز در مس کار کرده است.
وی گفت که ما شرایطی را فراهم کردیم تا کارکنان مس احساس
امنیت شغلی داشته باشند. سعی کردم در کارخانه‌هایی که بودم برای آن سیستمی
فراهم کنم. من کاری نمی‌کردم. با بچه‌ها همراه می‌شدم و از کارشناسان زیادی
استفاده می‌کردم. خانواده‌ها آن زمان نگران تحصیل فرزندانشان بودند؛ با
کمک آقای محبی که آن زمان شهردار سرچشمه بود، بهترین معلم‌های کرمان و
رفسنجان را به سرچشمه آوردیم.
وی ادامه داد: سعی ما بر این بودکه محیط خوبی برای کار کردن
فراهم کنیم. همچنین می‌خواستیم صنعتی را که ایجاد شده بود، به ظرفیت اسمی
برسانیم. به وزارتخانه نامه دادیم که پول‌هایی که از مس در می‌آید، باید در
خود مس خرج شود.
اصلانی با بیان اینکه اکنون ۲۲ سال از آن زمان می‌گذرد، گفت که این چهل سال مقدمه‌ای خواهد بود برای اعتلای صنعت مس.
سه پیشنهاد از سوی مدیرعامل ۲۲ سال پیش
او چند پیشنهاد هم داد؛ اینکه کمربند سوم مس را ژئوفیزیک هوایی بکنند به خصوص کرمان و ایران را.
وی سپس با اشاره به اینکه مس تمام عناصر جدول مندلیف را در
خود دارد، گفت: دانشجویان دانشگاه‌های کرمان باید بیایند و فلزات را
استحصال و فراوری کنند.
اصلانی در پایان اظهار کرد که مس شهید باهنر هم بیاید و به
صورت هولدینگ با مس به طریقی کار کند تا ارزش افزوده خوبی برای کشور ایجاد
شود.
تولد دوباره صنعت مس
و اما مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران نی در این مراسم
گفت: صنعت مس وارد درگاه تولد دوباره شده است و برای تغییر دیدگاه ها به
توسعه فرهنگی در مس نیاز داریم.
مهندس نعمت اله پوستین دوز افزود: باید توسعه انسانی و فرهنگی را برای صنعت مس رقم بزنیم که این هدف سخت ترین و کلیدی ترین کار است.
وی توسعه مهندسی و فناوری را با راه اندازی مرکز تحقیق و
توسعه مس ممکن دانست و بیان کرد: مصوبه هیات مدیره را برای راه اندازی این
مرکز گرفته ایم و در حوزه مرکز تحقیقات نیز این کار را پیگیری می کنیم.
پوستین دوز، اظهار کرد: توسعه دیگر مد نظر ما توسعه مالی و
اقتصادی است که نیاز داریم بسترهای سرمایه گذاری را در مس عمومی کنیم و از
کالبد مس فراتر رویم و به کالبد پولی و مالی جهان متصل شویم.
وی گفت: بسترسازی و عمومی سازی حوزه نقدینگی را باید ایجاد
کرد تا بتوانیم سرمایه های ملی را با اتکا به توانمندی مس به ثروت ملی
تبدیل کنیم که این کار را آغاز کرده ایم.
وی افزود: در این حوزه نیم نگاهی به کشورهای همجوار و منطقه
که از مس برخوردار هستند، خواهیم داشت و البته می دانیم که هیچ کشوری در
منطقه به اندازه ما از بعد تاریخی و از بعد ساختاری، سازمانی و اجرایی
ساابقه بیش از چهار دهه تجربه را به عنوان پشتوانه ندارد و هیچ کشوری
شایسته نیست که بخواهد بازار منطقه را در دست بگیرد.
پوستین دوز، بیان کرد: ایران از نظر ذخایر مس رتبه هفتم و از
نظر تولید مس رتبه بیست و دوم دنیا را داراست که باید لبه تیز حرکت های
تصمیم گیری را بر روی طرح های زودبازده و دارای ارزش افزوده گذاشت تا رتبه
تولید را بهتر کنیم.
وی گفت: وظیفه ما فرهنگ سازی برای مسوولان، تصمیم گیران و افراد عام جامعه در این موارد است.
وی افزود: امروز شرکت مس از شرکت دولتی در چند سال گذشته
فاصله گرفته که این یک فرصت است و ۳۵ درصد سهامداران ما دارندگان سهام
عدالت هستند که از این صنعت بهره می برند.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران با تاکید بر اقدامات
زیرساختی گفت: یکی از تهدیدهای کوتاه و بلند مدت ما در این صنعت انرژی و
بارزترین آن آب است که برای این منظور تلاش های مسوولان در گل گهر سیرجان و
ما در صنایع مس منجر به بحث انتقال آب از هرمزگان به کرمان شد.
وی اضافه کرد: شرکت مشاور مادر و پیمانکار انتخاب شده و در آینده نزدیک شاهد آغاز عملیات اجرایی این طرح خواهیم بود.
پوستین دوز، گفت: در حوزه برق نیز ضمن انجام مذاکراتی با وزیر
نیرو برای تولید برق در سیرجان اقداماتی انجام شده و اگر مازاد مصرف تولید
داشته باشیم با هماهنگی وزارت نیرو در بلند مدت این کار را مدیریت می
کنیم.
وی ادامه داد: هزینه های ما در صنعت مس رو به افزایش است و می
طلبد نگاه اقتصادی درست و منظمی را در فرآیند تولید و قیمت تمام شده مس
داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: اگر اقدامات مربوط به زیرساخت ها در کوتاه
مدت انجام نشود، در آینده نزدیک با هزینه ای مضاعف برای اجرای آنها روبرو
می شویم.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران گفت: زنجیره ارزش صنعت مس
از صفر تا صد را تعریف و همچنین زنجیره دانش و زنجیره توسعه سازمانی را
ایجاد کرده ایم.
در این آیین، از نخبگان، پیشکسوتان، فرزندان خانواده کارکنان
قدیمی که امروز مدیران موفق و جوانی شده‌اند، مدیران سابق شرکت، کارکنان
نمونه، خانواده شهدا و ایثارگر صنعت مس، خانواده نخستین کارگر و مهندس صنعت
مس، نخستین بانوی همکار، نخستین بانوی مدیر صنعت مس و خانواده معلولان و
حادثه دیدگان صنعت مس نیز تجلیل شد.